Шаблон:Infobox Aeroporto O Aeroporto Adolfo Suárez Madrid–Barajas, antes coñecido como Aeroporto de Madrid-Barajas, é un aeroporto público español xestionado por AENA, situado nas inmediacións da cidade de Madrid, a capital de España. É o primeiro aeroporto español por tráfico de pasaxeiros, carga aérea e operacións, así como o cuarto de Europa por número de pasaxeiros e undécimo do mundo.
As terminais localízanse no termo municipal de Madrid, pero o campo de voos esténdese tamén por Alcobendas, San Sebastián de los Reyes e Paracuellos del Jarama. Construído sobre un campo de leitugas, entrou en servizo o 22 de abril de 1931, aínda que houbo voos de proba nos terreos onde se asentaría o aeroporto desde 1928.
É o principal aeroporto de España e o que ten o maior número de voos directos a Hispanoamérica de todos os aeroportos europeos. A ruta aérea Madrid-Barcelona, coñecida como "ponte aérea" e que ten un dos seus extremos en Madrid–Barajas e no outro en Barcelona–El Prat, é a que ten maior número de voos á semana de todo o mundo.
En 2007 viaxaron polo aeroporto 52,1 millóns de pasaxeiros, situándose no décimo posto a nivel mundial e o cuarto de Europa por número de pasaxeiros.
O día 24 de marzo de 2014, o aeroporto pasa a ter o nome de Aeroporto Adolfo Suárez Madrid–Barajas, en homenaxe ao antigo presidente do Goberno de España Adolfo Suárez, finado un día antes.
Zona preembarque Terminal 4 e galería comercial Шаблон:Mapa de localización O aeroporto sitúase ao noreste de Madrid, no distrito de Barajas, aínda que o sistema aeroportuario esténdese tamén polos municipios de Alcobendas, San Sebastián de los Reyes e Paracuellos del Jarama. A T4, a máis recente, está separada máis de 2 quilómetros das terminais T1, T2 e T3. Para a comunicación entre todas as terminais, AENA dispuxo un servizo de balde de autobús (Airport Shuttle).
Á súa vez, os dous edificios dos que se compón a Terminal 4: a principal e a satélite, ao estar separadas por máis dun quilómetro e ter entre elas unha das pistas, están comunicados por un tren pneumático eléctrico sen condutor que realiza o percorrido por unha galería subterránea.
Terminal 4 Boeing 767 de American Airlines no aeroporto. Todas as terminais dispoñen de paradas de taxi no exterior das áreas de chegadas correctamente sinalizadas. En xaneiro de 2014 implantouse unha tarifa fixa de 30 € para os traxectos con orixe desde ou ata o aeroporto ata o interior da M-30.
Entrada Planta Superior. Saída Planta Inferior A forma máis barata e cómoda de acceder ao aeroporto desde a cidade é en autobús. A liña 200 da EMT conecta o Intercambiador de Avenida de América con Canillejas e as terminais T1-T2-T3 e T4, respectivamente. Os autobuses que operan a liña 200 están deseñados especificamente para este traxecto, dispoñen de portaequipaxes e operan entre as 05:00 e as 24:00 h, un horario moito máis amplo que o resto de liñas da EMT. A liña 101 une as terminais 1,2 e 3 do Aeroporto co Casco Histórico de Barajas por un extremo e co intercambiador de Canillejas polo outro. As tarifas das liñas 200 e 101 son as mesmas que para o resto da rede da EMT (1,5€ o billete sinxelo que baixa a 1,20€ con metrobús).
Anteriormente existía unha liña (a 89) de autobús que comunicaba o aeroporto coa praza de Colón en Madrid, pero foi eliminada pouco despois de que a liña que parte desde Avenida de América comezase a prestar servizo.
Desde novembro de 2010, existe unha nova liña de EMT, a Liña Exprés Aeroporto, que sae da estación de Atocha, con paradas en: Praza de Cibeles e O'Donnell. Desde alí vai directamente ao aeroporto de Barajas con parada nas terminais 1, 2 e 4. A liña funciona 24h ao día, 365 días ao ano cunha tarifa de 5 euros por persoa (non son válidos nesta liña nin os metrobús nin os abonos transporte ou turísticos). De noite, a cabeceira está na Praza de Cibeles, conectando con todas as liñas de autobuses nocturnos de Madrid.
Outras liñas do Consorcio Rexional de Transportes conectan as distintas terminais con municipios próximos:
Шаблон:AP Шаблон:AP T1 Zona de embarque da T3 A Liña 8 do Metro de Madrid (Nuevos Ministerios-Aeroporto T4) une a estación de Novos Ministerios coas terminais do aeroporto en 20 min.
Existen 2 estacións no aeroporto, a que dá servizo ás terminais antigas (Aeroporto T1-T2-T3, situada no Terminal T3) e a da nova área terminal (Aeroporto T4). Para entrar ou saír de calquera das dúas estacións é necesario un suplemento de 3€ que pode comprarse por separado ou engadirse ao abono correspondente. Os usuarios de Abono Transportes non pagan suplemento.
Barajas, do mesmo xeito que o Aeroporto de Heathrow (Londres), é un dos dous únicos aeroportos europeos con varias estacións de metro, no caso de Barajas, con dous, no de Heathrow, tres.
No caso da ampliación do metro ata a T4, existiu unha disputa política entre a Comunidade de Madrid e o Ministerio de Fomento sobre quen era a administración competente para levar a cabo esta ampliación da liña 8, estando no fondo a discrepancia sobre quen debía financiar as obras. Finalmente, a Comunidade de Madrid decidiu recorrer ao financiamento privado e sacou a concurso as obras en febreiro de 2006, sendo adxudicadas en abril de 2006. Así, a explotación e construción do novo tramo adxudicouse a unha concesión privada durante vinte anos, inaugurándose o 3 de maio de 2007 e incorporando o suplemento antes citado para chegar á nova terminal neste medio de transporte. Para que os viaxeiros das catro terminais estean en igualdade de condicións, os viaxeiros que suban na parada das T1-T2-T3 tamén pagan o suplemento.
Desde o día 23 de setembro de 2011, a Terminal 4 ten estación de Renfe. Pertence á liña C-1, a cal conecta a T4 coa Estación de Chamartín e que xa conta con parada en Fuente de la Mora (conexión coa liña de Metro de Madrid ML1, xa en servizo) e continúa ata a Estación de Príncipe Pío efectuando parada, ademais de en as estacións xa mencionadas (Fuente de la Mora e Chamartín), en Nuevos Ministerios, Recoletos, na Estación de Atocha, Méndez Álvaro (con conexión coa Estación Sur de autobuses de Madrid), Delicias, Pirámides e Príncipe Pío. O percorrido completo de toda a liña é de 40 minutos. Nun futuro, se planea levar o AVE ao aeroporto.
Desta forma, o Aeroporto de Barajas quedará integrado, non só na rede de Cercanías Madrid, senón tamén nas redes AVE e de Longo Percorrido de RENFE.
Apréciase nos últimos anos un incremento considerable no número de pasaxeiros de voos internacionais, permanecendo esa cifra estable de 2007 a 2009 e incrementándose novamente en 2010 e 2011 con incrementos porcentuais dun 6,1 % e un 4,6%, respectivamente. Con todo, desde 2007 reduciuse o número de viaxeiros de traxectos nacionais, coincidindo coa progresiva posta en servizo de liñas ferroviarias de alta velocidade (LAV) a Málaga, Barcelona e Valencia. En 2010 o número de viaxeiros nacionais descendeu un 1,4 % e en 2011 reduciuse de novo nun 9 %.
A cifra máis alta de pasaxeiros nun mes no Aeroporto de Barajas rexistrouse en xullo de 2007, con 5.011.924 pasaxeiros (2.145.349 en traxectos nacionais e 2.866.575 en traxectos internacionais). Xaneiro e febreiro adoitan ser os meses cun menor número de viaxeiros, con 3.412.101 pasaxeiros en xaneiro de 2010 e 3.107.963 en xaneiro de 2009.
Na táboa seguinte detállase o número de pasaxeiros en Barajas, segundo datos do Ministerio de Fomento:
Exercicio | Total Pasaxeiros | Trax. nacionais | Trax. internacionais |
---|---|---|---|
2013 | 39.661.478 | 11.952.232 | 27.709.246 |
2012 | 45.102.128 | 14.486.737 | 30.615.391 |
2011 | 49.542.117 | 17.095.150 | 32.446.967 |
2010 | 49.632.904 | 18.702.156 | 30.930.748 |
2009 | 47.950.995 | 18.884.879 | 29.066.116 |
2008 | 50.501.156 | 20.714.149 | 29.787.007 |
2007 | 52.789.619 | 22.767.156 | 29.022.463 |
2006 | 45.158.242 | 20.589.801 | 24.568.441 |
2005 | 41.560.552 | 19.567.545 | 21.993.007 |
2004 | 38.121.423 | 18.168.317 | 19.953.106 |
2003 | 35.359.101 | 17.218.633 | 18.140.468 |
2002 | 33.677.304 | 16.437.685 | 17.239.619 |
|
O aeroporto de Madrid-Barajas é un aeroporto H24 (aberto 24 horas) pero as operacións nel sofren algunhas restricións. Está prohibido o seu uso por aeronaves sen radiocomunicación e helicópteros. As aeronaves de aviación xeral lixeiras de menos de 70 pasaxeiros (excepto cargueiros) non poden operar entre as 6:00 e as 22:00, operando, polo xeral, no Aeroporto de Madrid-Torrejón.
Ademais prohíbese a operación de despegue e aterraxe de aeronaves clasificadas a partir de CR-4 (é dicir, cunha cota de ruído de nivel 4 ou máis). Á súa vez existen restricións parciais para outras aeronaves entre as 23:00 e as 7:00.
Algunhas aeronaves teñen restricións nocturnas no uso das APU: Ilyushin (todos os modelos), DC-8 (todos os modelos), Fokker 50, MD-80 (todos os modelos), MD-11, B-747 (todos os modelos), CRJ200, Embraer 120, Boeing 717 e Boeing 727. As seguintes teñen ademais restricións nos procedementos de saída: An-72, An-124, Airbus 340-600, Boeing 727-100, B-727-200, B-737-100, B-737-200, B-747, DC-8, DC-10, Ilyushin 62, Lockheed 1011, MD-11, Tupolev 134, British Aerospace BAe 125, North American Sabreliner e Yakovlev 42.
Vista do Aeroporto Airbus A340-600 de Iberia estacionado.]]
Avión de Iberia no aeroporto de Barajas. Septembro de 2011
Airbus A319 estacionado na T4 O aeroporto de Barajas consta de tres edificios terminales, un edificio satélite e dous diques (un dos cales pode case considerarse unha terminal), ademais dunha terminal dedicada exclusivamente a carga. A división espacial utilizada na nomenclatura do aeroporto (T1, T2, T3, T4 e T4-S) non coincide exactamente coa división real arquitectónica do aeroporto.
Características das terminais | ||||||
Terminal | Portas | Mostradores de facturación |
Portas de embarque |
Pasarelas | Cintas de recollida de equipaxes |
Superficie útil |
---|---|---|---|---|---|---|
Terminal 1 | A B C | 170 | 43 | 17 | 15 | 90.110 |
Terminal 2 | C D | 99 | 20 | 11 | 12 | 85.165 |
Terminal 3 | E F | 20 | 21 | 12 | 5 | 23.046 |
Terminal 4 | H J K | 185 | 76 | 38 | 22 | 470.000 |
Terminal 4S | M R S U | 0 | 67 | 26 | 0 | 286.984 |
Total | 474 | 227 | 104 | 54 |
Barajas conta con dúas zonas principais de hangares, por unha banda, a Antiga Área Industrial, entre o T3 e o T4, e doutra banda o Área Industrial da Muñoza. Iberia ten hangares de mantemento en ambas áreas, aínda que teñen máis actividade os da segunda zona.
Madrid-Barajas conta con catro pistas físicas paralelas dúas a dúas: as 18L/36R - 18R/36L e as 14L/32R - 14R/32L. En terminoloxía aeronáutica considérase que ten 8 pistas diferentes, e que só se usan simultaneamente catro delas segundo as configuracións de operación, norte ou sur. O ATC elixe unha ou outra configuración en función da meteoroloxía.
O 20 de setembro de 2012, coincidindo co cambio de ciclo AIRAC, as antigas pistas 15R/33L e 15L/33R cambiaron a súa denominación e pasaron a chamarse 14R/32L e 14L/32R, debido aos cambios na declinación magnética local.
O aeroporto conta con tres torres de control:
Calquera das tres torres ten capacidade para controlar calquera aspecto do tráfico aéreo e o movemento de aeronaves no aeroporto, pero en condicións de funcionamento normal as tarefas están repartidas entre as tres.
A Torre Norte é a torre de control principal do aeroporto e a máis grande de todas coas que conta. Foi inaugurada en 1998 e substituíu á actual Torre Sur como principal do aeroporto.
A Torre Oeste foi a última torre de control en construírse no aeroporto. Inaugurouse en 2006 á vez que o Terminal T4. Encárgase de xestionar o movemento de rodadura das aeronaves en terra en torno ao terminal T4.
A Torre Sur é a antiga torre de control do aeroporto. Sitúase dentro do terminal T2, aínda que cando foi construída estaba emprazada no Terminal Nacional. Ata 1998 era a única torre de control do aeroporto, pero desde ese momento só xestiona as operacións de rodadura das aeronaves en torno aos edificios terminal T1, T2 e T3, así como co terminal de carga. Malia esta redución de funcións a torre segue contando con capacidades operativas plenas.
Torre Norte
Torre Sur
O aeroporto conta con diferentes axudas á navegación.
En canto a axudas para o aterraxe, o aeroporto conta con ILS de Categoría III, PAPI e de Sistemas de Iluminación de Aproximación de Precisión CAT II/III (900 m), nas pistas 32L, 32R, 18L e 18R (que son as que se destinan a aterraxes). As características dos ILS son as seguintes:
Conta á súa vez con catro VOR, todos eles asociados a un DME. Dous deles nas proximidades do aeroporto (xestionados directamente polo aeroporto) e outros dous na contorna de Madrid, xestionados pola Dirección de Navegación Aérea da Rexión Centro:
O aeroporto ten unha central térmica de ciclo combinado propia que o abastece de enerxía eléctrica, calefacción e outras necesidades.
O 23 de marzo de 1929 publicouse o prego de condicións para a realización dun concurso de elección dos terreos para desenvolver o aeroporto civil de Madrid. O concurso pechouse o 15 de abril e a el presentáronse catro propostas: Carabanchel Alto, Xetafe, Vallecas e Barajas, aceptándose finalmente esta última proposta realizada por Rogelio Sol Mestre. Os terreos seleccionados consistían nunha extensión de 493 fanegas situadas a 12 km de Madrid. A compra dos terreos asinouse o 30 de xullo de 1930 por un valor de 730.000 pesetas.
O 23 de xullo convocouse un concurso para a redacción do proxecto do novo aeroporto, ao que se presentaron sete proxectos distintos. O xurado do concurso (composto por diferentes profesionais civís e militares) seleccionou a proposta do enxeñeiro marqués de los Álamos e do arquitecto Luis Gutiérrez de Soto. As obras comezaron nada máis ter dispoñibles os terreos, empezando pola habilitación da zona de aterraxe e a instalación dun aerofado de recalada (primeira axuda á navegación aérea coa que contou o aeroporto). O 14 de abril de 1930 autorizouse ás compañías CLASSA, CETFA, CASA e CEA a instalarse no aeroporto. Abriuse ao tráfico aéreo nacional e internacional o 22 de abril de 1931, aínda que as operacións comerciais regulares tardaron dous anos en comezar a realizarse, pois o aeroporto aínda seguía en obras. Xunto ao campo de voos construír unha pequena terminal, cunha capacidade para 30.000 pasaxeiros anuais, ademais de varios hangares e o edificio do Avión Club.
O primeiro director do aeroporto foi Jacobo Armijo y Fernández de Alarcón.
O aeroporto proxectouse para substituír aos de Alcalá, Carabanchel e Xetafe, e para iso seleccionouse unha pradera baldía no noreste da capital no entón municipio de Barajas (que posteriormente foi absorbido por Madrid) de 500 fanegas, con boas comunicacións coa capital a través da estrada de Francia (a actual A-2) e nunha zona deshabitada e libre de obstáculos. O proxecto encargouse ao arquitecto Luis Gutiérrez Soto e ao enxeñeiro Marqués de los Álamos.
O aeroporto empezouse a construír en 1927. A primeira liña regular estableceuna a compañía Líneas Aéreas Postales Españolas (LAPE) coa súa liña a Barcelona. Nos anos 30 créanse os voos internacionais. Ao estalar a Guerra Civil Española, LAPE suspende o seu plan de voos. Durante a contenda realízanse servizos bélicos e de transporte civil con Parides, Barcelona e a zona norte. Unha vez terminada a guerra, Barajas recupera a súa condición de aeroporto civil, co aterraxe o 12 de abril de 1939 dun avión alemán de compañía Lufthansa, o 1 de maio de 1939 Iberia trasladou os seus equipos desde Salamanca a Madrid-Barajas.
Originalmente, o campo de voos era un gran círculo bordeado de branco co nome de Madrid no seu interior, sen pavimentar, formado por chan natural cuberto de herba. Finalizada a Guerra Civil, iníciase o programa de expansión do aeroporto nos anos 40, coa creación da sociedade Aeroportos Transoceánicos Españois (ATE). Se pavimenta o campo de voos e deséñanse novas pistas, a primeira das cales entra en funcionamento en 1944 (a 15-33) e contaba con 1,4 km de lonxitude e 48 metros de ancho. Ao finalizar a década o aeroporto posúe tres pistas, ningunha das cales existe na actualidade.
Vista desde o miradoiro de [[Paracuellos del Jarama. Ao fondo, o norte de Madrid, cos seus característicos rañaceos. Máis adiante, o Aeroporto de Madrid-Barajas. A proximidade do municipio ao aeroporto xerou continuos conflitos pola molestia que supón o ruído dos avións.]]
A apertura do réxime autárquico permitiu un despegue do número de pasaxeiros así como das infraestruturas do aeroporto. En xullo de 1946, Barajas queda aberto ao tráfico internacional. En 1948 prolóngase a pista 15-33 ata os 3.050 m. de lonxitude e 90 de anchura, instalándose á súa vez un sistema de aterraxe instrumental SCS-51. Proponse como solución crear un novo aeroporto en Campo Real e pechar o de Barajas. Xa en 1988 presentou problemas graves de saturación ante a incapacidade da Dirección Xeral de Aviación Civil (quen entón xestionaba o aeroporto) para resolvela. O debate vira en torno a dúas solucións distintas: ampliación das instalacións existentes, ou ben a construción dun novo aeroporto. Optouse pola primeira solución e en 1991 redáctase un Plan Director do aeroporto de Madrid-Barajas, cun Plan de Infraestruturas ata un horizonte de quince anos e un plan de acción inmediato para responder ás insuficiencias detectadas en 1990. En 1992, acórdase a ampliación do aeroporto co denominado «Plan Barajas», que recollía a primeira fase proposta polo Plan Director cun horizonte de capacidade para o ano 2010, e que incluía entre outras a construción dunha nova pista, unha nova torre de control, un novo edificio terminal, plataformas e sistemas de transporte.
Nos anos 90 o aeroporto sofre máis ampliacións. En 1994 constrúese a terminal de carga, o edificio de interconexión entre a Terminal Internacional e a Terminal Nacional, e a reforma da torre de control.
En 1997 inaugúrase o «Dique Norte», que é usado como terminal exclusivo de Iberia para voos Schengen. En 1998 inaugúrase a nova torre de control, de 71 m de altura, e en 1999 o novo «Dique Sur», que supón unha ampliación da terminal internacional. Por estas datas cámbiase a distribución das terminais: O dique sur e a maior parte da Terminal Internacional pasan a chamarse T1; o resto da Terminal Internacional e a Terminal Nacional denomínanse agora T2 e o dique norte denomínase T3.
Configuración de pistas do aeroporto trala apertura da pista 18R-36L en 1998.
O 31 de outubro de 1998 inaugúrase a nova pista 18R-36L,
En 1999 o Metro de Madrid enlaza o aeroporto con Mar de Cristal a través da Liña 8, chegando a Nuevos Ministerios en 2002. Isto é o resultado dun vello proxecto anunciado desde 1989 de unir Barajas e o centro de Madrid cun tren de luxo, que trala presión do empresariado madrileño converteuse nunha liña de metro convencional.
No ano 2000, o aeroporto atópase ao bordo da saturación tras anos de intenso crecemento do tráfico que soporta. Nese ano iníciase a execución da ampliación do aeroporto, na forma dun macroproxecto coñecido como "Plan Barajas". O plan consistía basicamente en construír un edificio terminal, un edificio satélite dependente da nova terminal, dúas novas pistas (paralelas ás existentes nese momento), dúas grandes plataformas en torno aos novos edificios terminais, novos aparcamentos e vías de acceso ao aeroporto, soterramento da M-111 por baixo das pistas, un tren automático para a conexión entre o terminal e o satélite dentro dun túnel de servizos aeroportuarios, así como un sistema de tratamento automatizado de equipaxes nos novos terminais. Asociado levaba a ampliación da central eléctrica do aeroporto, o desvío do río Jarama, rúas de rodadura nas novas infraestruturas, novas axudas á navegación aérea e unha nova torre de control.
Nova área terminal: Consistiu na construción dos novos terminais T4 e o seu satélite, a T4S, proxectadas polos arquitectos Antonio Lamela e Richard Rogers (gañador este último do Premio Stirling de 2006 por este proxecto), e os enxeñeiros Carillion (ganadores do Premio IStructE de Estruturas Comerciais de 2006 por este proxecto) foi construído por Ferrovial. Inclúe un sistema automatizado de tratamento de equipaxes, un tren subterráneo para o traslado de pasaxeiros, equipaxes e equipos aeroportuarios entre o terminal e o seu satélite. A Terminal 4 conta con 470.000 m², 38 posicións de contacto e capacidade para 35 millóns de pasaxeiros ao ano, mentres que o edificio satélite conta con 290.000 m², 26 posicións de contacto e capacidade para 15 millóns de pasaxeiros ao ano. no corazón do centro financeiro da cidade (AZCA) e a pouca distancia do centro histórico (apenas un par de paradas en metro); este servizo foi clausurado en 2005. Era un complemento á liña 8 do metro. As novas terminais e as pistas complétanse en 2004, pero atrasos administrativos e de equipamento, así como a polémica sobre a redistribución das terminais provocan que non entren en servizo ata o 5 de febreiro de 2006.
Vista nocturna
En outubro de 2006 saíu a concurso o proxecto para construír unha liña de Cercanías Renfe que unise o aeroporto coas estacións de Chamartín e con ela a de Atocha-Cercanías con data de terminación inicialmente prevista para 2009 (en 2010 a previsión é de inaugurarse en 2011).
Con esta nova ampliación, Madrid-Barajas alcanza unha capacidade máxima de 70 millóns de pasaxeiros anuais, unha superficie dispoñible en terminais de 940.000 m², 104 posicións de estacionamento de contacto para aeronaves e de 21.800 prazas de aparcamento. O 9 de xaneiro de 2009 o aeroporto tivo que ser pechado durante 5 horas a consecuencia da neve caída esa mañá. Aos problemas causados pola neve sumáronse os conflitos laborais dos pilotos da compañía Iberia e a dos controladores de AENA, causando certo caos durante varios días no aeroporto.
O 24 de marzo de 2014 o Ministerio de Fomento anuncia usando unha nota de prensa que proximamente aprobará unha orde ministerial coa que o aeroporto pasará a chamarse Aeroporto Adolfo Suárez Madrid-Barajas, indicando tamén que se trata dunha iniciativa do presidente do Goberno, Mariano Rajoy. O renomeamento busca homenaxear a Adolfo Suárez González, primeiro presidente do goberno de España trala restauración da democrática que seguiu a 40 anos de ditadura franquista, e ampliamente recoñecido como un dos principais artífices da Transición Española<ref>{{cita noticia|título=Muere Adolfo Suárez, el presidente de la Transición|url=http://www.elmundo.es/e