Illa Hashima (端島 ou simplemente Hashima — -shima é un sufixo xaponés para illa), communmente chamada Gunkanjima (軍艦島; significa Illa acoirazado), é unha illa abandonada situada a uns 15 quilómetros da cidade de Nagasaki, no sur de Xapón. É unha das 505 illas deshabitadas da prefectura de Nagasaki. As características máis notables da illa son os seus edificios abandonados de formigón, sen perturbacións nin ruídos, salvo os da natureza e o ruído do mar. Mentres a illa é un símbolo da rápida industrialización do Xapón, tamén é un recordatorio da súa historia como un lugar de traballos forzados antes e durante a Segunda Guerra Mundial.
A illa de 6´3 hectáreas era coñecida polas súas minas de carbón submarinas, descubertas en 1887, operaron durante a industrialización do Xapón. A illa alcanzou unha poboación máxima de 5.259 habitantes en 1959. En 1974, coas reservas de carbón achegándose ao esgotamento, a mina foi pechada e todos os residentes partiron pouco despois, deixando a illa efectivamente abandonada durante as seguintes tres décadas. O interese pola illa volveu a aparecer nos anos 2000 debido ás súas ruínas históricas e converteuse gradualmente nunha atracción turística. Algúns muros exteriores colapsados foron restaurados e abriron Hashima para os turistas o 22 de abril de 2009. O aumento do interese pola illa provocou unha iniciativa de protección como lugar de patrimonio industrial.
A illa foi aprobada formalmente como un Patrimonio da Humanidade da UNESCO en xullo de 2015, como parte dos Sitios da Revolución Industrial Meiji do Xapón: Ferro e Aceiro, Construción naval e minería de carbón do Xapón.
Illa acoirazado é unha tradución do alcume xaponés para a illa Hashima, Gunkanjima (gunkan que significa acoirazado, jima é a forma rendaku de shima, que significa illa). O alcumo da illa proviña do seu parecido co acoirazado xaponés Tosa.
O carbón descubríuse por primeira vez na illa ao redor de 1810, e a illa habitouse continuamente desde 1887 ata 1974 como unha mina submarina. Mitsubishi Goshi Kaisha comprou a illa en 1890 e comezou a extraer o carbón das minas submarinas, mentres foron construídos diques e recheos de terra (que triplicaron o tamaño da illa[']). Á súa vez construíronse catro pozos mineiros principais (ata chegar a 1 km de profundidade), un dos cales se conectaba a unha illa veciña. Entre 1891 e 1974, ao redor de 15,7 millóns de toneladas de carbón foron extraidas das minas con temperaturas de 30° C e un 95% de humidade.
En 1916, a empresa construíu o primeiro gran edificio de concreto reforzado de Xapón (un bloque de apartamentos de 7 pisos), para dar cabida á súa crecente cantidade de traballadores. O formigón foi usado especificamente para protexerse contra a destrución dos tifóns. Durante os seguintes 55 anos, construíronse máis edificios, incluíndo bloques de apartamentos, escola, xardín de infancia, hospital, concello e centro comunitario. Construíronse un club, cine, baño común, piscina, xardíns no tellado, tendas e un salón pachinko para o entretenemento dos mineiros e as súas familias.
A partir da década de 1930 e ata o final da Segunda Guerra Mundial, os cidadáns reciclados coreanos e prisioneiros de guerra chineses foron obrigados a traballar baixo condicións moi duras e tratamentos brutais nas instalacións de Mitsubishi como traballadores forzados baixo as políticas xaponesas de movilización durante a guerra. Durante este período, estímase que preto de 1.300 deses traballadores recrutados forzosamente morreron na illa debido a diferentes perigos, incluíndo accidentes subterráneos, esgotamento e desnutrición.
En 1959, a poboación da illa de 6´3 hectáreas alcanzou o seu pico de 5.259 habitantes, cunha densidade de poboación de 835 persoas por hectárea (83.500 hab./km²) na illa, ou 1.391 por hectárea (139.100 hab./km²) no barrio residencial.
Como o petróleo substituíu ao carbón no Xapón nos anos 60, as minas de carbón comezaron a cerrarse en todo o país e as minas de Hashima non foron unha excepción. Mitsubishi pechou oficialmente a mina en xaneiro de 1974, e a illa foi despexada de habitantes en abril. Hoxe en día as súas características máis notables son os edificios de vivendas de concreto abandonados e case aínda intactos, o dique e a súa distintiva forma de perfil. A illa foi administrada como parte da cidade de Nagasaki desde a fusión coa antiga cidade de Takashima en 2005. As visitas a Hashima foron autorizadas o 22 de abril de 2009, logo de 35 anos de peche.
A illa foi propiedade de Mitsubishi ata 2002, cando foi transferida voluntariamente a cidade de Takashima. Actualmente, a cidade de Nagasaki, que absorbeu Takashima en 2005, exerce a xurisdición sobre a illa. O 23 de agosto de 2005 o concello permitiu a visita aos xornalistas. Naquela época, a cidade de Nagasaki planeaba a restauración dun peirao para os desembarcos turísticos en abril de 2008. Ademais, se planeaba unha calzada de visitantes de 220 metros de lonxitude e prohibiuse a entrada a áreas inseguras. Debido ao atraso na construción do desenvolvemento, con todo, a finais de 2007 a cidade anunciou que o acceso público se atrasaba ata a primavera de 2009. Ademais, a cidade atopou problemas de seguridade derivados do risco de colapso dos edificios na illa debido ao significativo envellecemento.
Calcúlase que o desembarco de turistas só sería factible durante menos de 160 días por ano debido ao clima extremo da zona. Por razóns de eficacia de custo, a cidade considerou cancelar plans para ampliar a pasarela de visitantes aínda máis a uns 300 metros cara a parte oriental da illa e aproximadamente 190 metros cara á parte occidental da illa despois de 2009.['] Unha pequena porción da illa foi finalmente reaberta para o turismo en 2009, pero máis do 95% da illa está estritamente prohibida para as visitas. A reapertura completa da illa requiriría un investimento substancial en seguridade e desvirtuaría o estado histórico dos envellecidos edificios.
A illa recibe cada vez máis atención internacional non só polo seu actual patrimonio rexional, senón tamén polos restos complexos de vivendas non perturbadas que representan o período desde o período Taishō ata o período Shōwa. Tornouse nun tema frecuente de discusión entre os entusiastas das ruíñas. Dado que a illa abandonada non tivo labores de mantenimento, varios edificios derrubáronse principalmente por danos causados polos tifóns e outros edificios están en perigo de colapso. No entanto, algunhas dos muros exteriores colapsados foron restaurados con formigón.